پرسش و پاسخ دامپزشکی ۸
شیر، جهت تشخیص کتوز چند مرتبه باید مورد ارزیابی قرار بگیرد و چه مدت پس از درمان می توان گفت دام سالم است؟
تعداد دفعات ارزیابی بستگی به شیوع کتوز در گله، توانایی شما در شناسایی تغییرات رفتاری یا اشتهای دام و درک شما از شدت بیماری دارد و این در حالی است که در برخی گله ها تنها گاوهایی را کنترل می کنند که تغییرات اشتها یا رفتاری نشان می دهند.
کنترل گاوهای تازه زا در روزهای دوشنبه، چهارشنبه و جمعه یک بار در روز سوم شیردهی و یک بار تا رسیدن به حدود روز ۱۶ شیردهی (طرح مطالعاتی ما) روشی منطقی برای گله های با نسبت بالاتر کتوز یا گله هایی است که شناسایی دام های کم اشتها یا بی حال کمتر از میزان طبیعی است.
آزمون روزانه کتوز برای دام های تازه زا ضروری نیست اما در هر گله باید یک برنامه درمانی برای کنترل کتوز در زمانی که علائم بی حالی یا کاهش مصرف خوراک مشاهده می شود، وجود داشته باشد.
اگر در هفته سه مرتبه آزمون پایش کتوز را انجام می دهید (دوشنبه، چهارشنبه و جمعه)، گاوی که دو مرتبه متوالی آزمایش کتوز منفی داشته است پیش از تشخیص کتوز درمان شده است. سپس ظرف ۳ تا ۵ روز آینده تغییرات مشخصی در رفتار و اشتهای دام خواهید دید.
اگر آزمون کتون ادرار یا شیر مجددا منفی شد، می تواند علامتی برای بهبود کتوز باشد.
حذف گاوها چندین دلیل متفاوت دارد. با وجود اطلاعات اشتباه یا قدیمی، می خواهیم بدانیم دلایل اصلی حذف گاو از گله ها چیست؟
انجمن بررسی سلامت گاو شیری (NAHMS) آخرین بررسی های خود را در سال ۲۰۱۰ به چاپ رساند. اطلاعات از سال ۲۰۰۷ گرفته شده بود. اطلاعات (NAHMS) نشان می دهد ۶/۲۳ درصد حذف در سال ۲۰۰۷ وجود داشته است. بیشترین علت حذف با ۲۶/۳ درصد، مشکلات تولیدمثلی، بوده است.
هنگام استفاده از لیزین و میتیونین در تغذیه گاو شیری، نسبت یا میزان گرم مصرفی و یا هر دو، کدامیک از اهمیت برخوردارند.
ترکیبی از هر دو، هم نسبت و هم وزن آنها مهم می باشد. در بعضی از تحقیقات سعی شده است تا رابطه بین میزان (گرم) پروتئین قابل سوخت و ساز لیزین و متیونین به شیر تولیدی، میزان تولید پروتئین و درصد پروتئین شیر را به دست بیاورند. نتایج همان چیزی که انتظار داشتیم را نشان می دادند. گاوها به هر دو نیاز داشتند. بنابراین محدود بودن مقدار پروتئین قابل سوخت و ساز لیزین و میتونین تولید شیر را با محدودیت مواجه می کند.
آن چیزی که اهمیت دارد حفظ صحیح نسبت بین آنها می باشد. اگر حتی شما از محصولات متیونین حفاظت شده در جیره استفاده نمی کنید باز هم باید نسبت صحیح را برقرار نمائید. افزایش lys-MP و MP-meth تا حد ممکن معقول به نظر می رسد. مزیت این عمل این است که شما می توانید در مصرف RUP صرفه جویی کنید و هنوز هم همان میزان گرم MP-lys و MP-methi را بخورانید.
با افزایش لیزین، متیونین و پروتئین قابل سوخت و ساز و کاهش میزان RUP جیره چه اتفاقی برای درصد پروتئین شیر می افتد؟ تحقیقات دانشگاهی و مزرعه ای نشان می دهند که درصد پروتئین شیر افزایش می یابد، زیرا غدد پستانی گاو نیز از موازنه اسیدآمینه ها سود می برد.
گرم مصرفی لیزین و متیونین اهمیت دارد ولی پروفایل یا کیفیت پروتئین قابل سوخت و ساز نیز مهم می باشد و این اهمیت نه تنها برای صرفه جویی در RUP بلکه برای افزایش غلظت پروتئین شیر نیز مهم است.
من به راهنمایی در مورد مدیریت جایگاه های انفرادی گوساله (huches) نیاز دارم. ما این جایگاه های قابل حمل را بین دو نوبت استفاده و هنگام جابه جایی به جای جدید، ضد عفونی می کنیم که مؤثر واقع شده است. اگر ما جایگاه ها را جا به جا کنیم و روی همان سطح قبلی بگذاریم و مقدار کافی کاه زیر آنها بریزیم به شکلی که هرگز با زمین تماس پیدا نکنند ایا باز هم باید بین دو استفاده انها را ضد عفونی کنیم؟
اولین سئوالی که پیش می آید این است که شما جایگاه گوساله ها را کجا قرار می دهید؟ آیا در منطقه مناسبی که زهکشی فاضلاب و زه آب خوبی دارد قرار گرفته اند؟ و آیا با قرار دادن یک لایه بتون آنها در یک مکان مناسب تر قرار می گیرند؟
استفاده از بتون در صورتی که توان پرداخت هزینه های آن را دارید بسیار خوب می باشد. من فکر نکنم که ضد عفونی کردن بتون کار بسیار سختی باشد. اطمینان حاصل کنید که جای کافی برای قرار دادن جایگاه های انفرادی قابل حمل (hutches) روی بتون یا سطوح سنگریزه وجود دارد به صورتی که هنگامی که شما آنها را بر می دارید می توانید آنها روی یکی از کناره هایشان بخوابانید. این که به شما امکان ضد عفونی طبیعی را می دهد در همه محل ها وجود ندارد. ما در مرکز تحقیقاتی خود از سطوح بتونی و سنگریزه به خوبی استفاده می کنیم زیرا در آن منطقه زهکشی زه آب و فاضلاب خوبی وجود دارد و ما همچنین از آهک پاشی روی سطوح خاک بین دو نوبت استفاده گوساله به منظور کمک به ضد عفونی استفاده می کنیم. شما می توانید از خاک آهکی مزارع به عنوان خاک پایه جایگاه های انفرادی استفاده کنید و بعدا این آهک های استفاده شده را یک یا دو بار در سال برداشت کرده و روی مزرعه کشاورزیتان بخش کنید. اولین چیزی که شما باید از انجام آن اطمینان حاصل کنید، تمیز کردن جایگاه های انفرادی قابل حمل و مکان آنها بین دو نوبت استفاده می باشد.
اگر شما از یک لایه بتون زیر جایگاه ها استفاده می کنید در نظر داشته باشید که شاید در آینده بخواهید روی آن یک ساختمان بسازید. بنابراین درباره محلی که بتون ریزی می کنید خوب فکر کنید.
آیا ارتباطی بین نمره وضعیت بدنی (BCS) در گاوهای خشک و بیماری کتوز وجود دارد؟
گاوهای خشک چاق قطعا در خطر بیشتر ابتلاء به بیماری کتوز هستند. کنترل وضعیت بدنی باید از اواسط دوره شیردهی آغاز شود تا مؤثر واقع گردد. در زمان خشکی گاوها دیگر خیلی دیر است که بتوان کار زیادی برای گاوها انجام داد.
بعضی از پرورش دهندگان گاو شیری گاوهای بسیار چاق خود را بعد از خشک کردن می فروشند و حتی به دنبال به دست آوردن گوساله از آنها نیز نیستند. عدم چاق شدن گاوها در اوایل دوره شیردهی مستلزم رعایت اندازه کافی فضای آخور، حداقل تنش (جابه جایی بین جایگاه ها زیاد نباشد)، تشخیص سریع کتوز و درمان مناسب در صورت ابتلاء دام می باشد.
به طور معمول به گاوهای خیلی چاق ۳۰۰ میلی لیتر پروپیلن گلایکول یک بار در روز و سه روز بعد از زایش می دهند که یک روش پیشگیرانه معقول و معمول است. خوراندن پروپیلن گلایکول تا حدود روز ۱۰ شیردهی و یا پنج روز بعد از جواب منفی آزمایش به همراه مصرف خوراک خوب گاو باید ادامه یابد.
آیا درمان همه گاوهای تازه زا با گلایکول ایده خوبی است؟
می تواند این کار انجام شود ولی بعضی از نکات را باید در نظر گرفت. اولا در گله ای مقرون به صرفه است که شیوع بالایی از کتوز را داشته باشد. دوما قطعا به سرعت، بعد از زایمان نباید به گاوهای تازه زا پروپیلن گلایکول خوراند. سه روز صبر کنید و بعد بخورانید. گاوها فورا بعد از زایمان دارای گلوکز خون بسیار بالائی هستند که به طور طبیعی ناشی از افزایش هورمون های تنش زا است. افزودن بیشتر به آن باعث بالاتر رفتن گلوکز خون می شود که زیان آور است.
ما در تلاش هستیم تا مطمئن شویم هر پولی که برای ضد قارج ها مصرف می کنیم به صرفه است و موثر واقع می شود. باید به دنبال چه افزودنی هایی با چه میزان مصرف و چه خصوصیاتی باشیم؟ بعضی از افزودنی هایی که تبلیغ می شوند پایه اسید پروپیونیک دارند. ما همچنین شنیده ایم بعضی از آنها که پایه اسید استیک دارند نیز مفید می باشند. بعضی از آنها نیز برچسب اسیدهای ارگانیک را دارند. بعضی از آنها علاوه بر پروپیونیک دارای سوربیک و بنزوئیک نیز می باشند.
تخمیر ثانویه مواد خوراکی یا جیره کاملا مخلوط (TMR) در آخور می تواند باعث کاهش مصرف و یا طعم بد خوراک در شرایط آب و هوایی گرم شود. بعضی از شرکت ها محصولاتی را به فروش می رسانند که حاوی ۵۰ تا ۱۰۰ درصد اسید پروپیونیک است و می تواند طول عمر TMR یا سیلو را افزایش دهد که به ازای هر گاو در هر روز ۶ تا ۱۰ سنت هزینه دارد.
اسید پروپیونیک یا پروپیونات ها باز دارنده های مؤثر قارچ هستند. عموما این مواد نسبت به جایگزین هایشان گران تر می باشند. اسید استیک نیز pH را کاهش می دهد ولی بازدارنده قارچ ها نمی باشد ولی می تواند از رشد کپک ها ممانعت به عمل آورد. گاوها به علت استفاده از پایدار کننده های آخور بیش از ۲/۲ کیلوگرم ماده خشک بیشتر به ازای ۱۳ تا ۲۶ سنت در هر کیلوگرم جیره مصرف می کنند. اگر افزودنی ما ۱۰ سنت به ازای هر گاو در هر روز باشد. هزینه اضافی ما ۳۶ سنت خواهد بود.
طی یک محاسبه سرانگشتی، شما ۲/۲ کیلوگرم شیر بیشتر به ازای هر کیلوگرم افزایش مصرف ماده خشک به دست می آورید. بنابراین شما ۴ کیلوگرم شیر بیشتر به ازای ۱۸ سنت به ازای هر کیلوگرم جیره به دست می آورید که می تواند ۷۲ سنت درآمد بیشتر باشد.