گاوهای دوره انتقال نیازمند مراقبت های بیشتری هستند
خشک کردن گاوها برای داشتن یک عملکرد خوب بعد از زایمان، همواره با چالش هایی همراه بوده است. در بسیاری از تحقیقات که قبل و بعد از زایمان گاوها صورت گرفته است. معلوم شد که بیشتر مشکلاتی که بعد از زایمان به وجود می آید از دوره خشکی گاو منشاء می گیرند.
دوره انتقال شامل سه هفته آخر آبستنی و سه هفته اول بعد از زایمان می باشد. این شش هفته از نظر تولید شیر در دوره بعد و سلامت و موفقیت آبستنی واجد اهمیت می باشد.
در صورتیکه مراقبت ها در طی این دوره در سطح بسیار عالی نباشد، گاوها مستعد تعدادی از بیماری های مرتبط شامل تب شیر، کتوز، متریت، نقص در سامانه ایمنی و نهایتا لنگش می شوند. این بیماریها هزینه بر بوده و بر آسایش دام تاثیر می گذارند و باعث ضعف باروری و کاهش عملکرد گاو می شوند. اجازه دهید کمی این موضوع را بررسی کنیم و ببینیم منشا این بیماریها در دوره خشکی چیست؟
مصرف مواد خوراکی قبل از زایمان
تحقیقات اخیر نشان داده اند که بین زمان مصرف خوراک، ماده خشک مصرفی و ایجاد متریت ارتباط وجود دارد. در شکل (۱) تفاوت در زمان خوردن گاوها (دقیقه در روز) در دوره خشکی که میتواند باعث عدم متریت بعد از زایمان شود (سلامتی) و زمان های خوردنی که باعث متریت شدید در ۱۰ روز بعد از زایمان می شود، نشان داده شده است.
گاوهای مبتلا به متریت دارای ترشحات چرکین بد بوی واژنی و تب (بیش از ۳۹/۵ درجه سانتیگراد سه روز قبل از تشخیص ترشحات) می باشند. متریت حاد زمانی اتفاق افتاده است که تب و ترشحات بد بوی چرکین واژنی آبکی و قرمز متمایل به قهوه ای باشند.
به طور متوسط همه گاوها در دوره قبل از زایمان زمان کمتری را بر سر آخور می گذرانند (۳۵ درصد یا ۳۲ دقیقه، شکل ۱). همین میزان کاهش بعد از زایمان نیز اتفاق می افتد. گاوهایی که دارای متریت یا متریت حاد هستند، در دوره قبل و بعد از زایمان نسبت به گاوهای سالم مدت زمان کمتری را بر سر آخور سپری می کنند. میزان مصرف واقعی مواد خوراکی یا ماده خشک مصرفی در تحقیق دیگری که در آن ۱۰۱ گاو هلشتاین دو بار در روز دوشیده می شدند تعیین شد. در شکل (۲) ماده خشک مصرفی گاوهای سالم و آنهایی که دارای متریت ملایم و یا شدید هستند را در طی یک هفته اول بعد از زایمان نشان می دهد.
متوسط تعداد روزهای پس از زایمان برای اولین ترشحات واژنی مشاهده شده برای گاوهایی با متریت شدید ۵/۳ روز و برای گاوهایی با متریت ملایم ۹/۱ روز بود. نمره وضعیت بدنی در میان این گروه تغییر نکرده بود، ولی در طی سه هفته اول بعد از زایش در گاوهایی با متریت ملایم تولید شیر ۵/۷۲ لیتر و متریت شدید ۸/۳ لیتر در روز کاهش داشتند (در مقایسه با گاوهای سالم). هیچ گزارش و تحقیقی از عملکرد تولید مثلی چنین گاوهایی ارائه نشده است ولی شما می توانید مطمئن باشید گاوهایی با عفونت متریت به خوبی گاوهای سالم، آبستن نخواهند شد.
عوامل دیگری نیز وجود دارند که در ارتباط با متریت می باشند.
گاوهایی که سخت زایی و جفت ماندگی داشته اند، مستعد اختلالات و بیماری های رحمی بعد از زایمان هستند که باروری طبیعی آنها را با محدودیت مواجه می کند. بعضی از سخت زایی ها را می توان با انتخاب اسپرم، برای تلقیح مصنوعی تلیسه ها برطرف نمود.
هنگام انتخاب اسپرم برای تلیسه ها به آسان زایی آنها توجه کنید، علاوه بر این تمیز بودن جایگاه گاوهای خشک و منطقه زایش نیز به آسانی حاصل می شود. اطمینان حاصل کنید که هنگام کمک به زایمان تلیسه ها و گاوها از میزان زیادی ضد عفونی کننده برای گاوها، دست ها و بازوهای شخص کمک کننده استفاده شود.
شلوغی بیش از حد بر سر آخور
مطالعه ای برای بررسی تاثیر نبود فضای کافی بر سر آخور برای گاوهای دوره انتقال انجام شده است. گاوها در دو گروه رقابتی (دو گاو بر سر یک آخور) و غیر رقابتی (یک گاو بر سر یک آخور) قرار داده شدند. همانطور که انتظار می رفت، محیط رقابتی بر سر آخور باعث شد که گاوها در سر آخور به همدیگر فشار وارد کنند و همدیگر را هل دهند. در گاوهای شکم اول، هنگام وجود محیط رقابتی هیچ تغییری در زمان ایستادن (زمانی که می ایستند ولی غذا نمی خورند) و مصرف مواد خوراکی حاصل نشد. ولی در مورد گاوهای مسن تر در گروه رقابتی زمان ایستادن (بدون غذا خوردن)، یک هفته بعد از زایمان در مقایسه با گروه غیر رقابتی افزایش یافت (۸۲۰ دقیقه در مقابل ۶۴۹ دقیقه در روز). این نتایج نشان می دهند که محدودیت دسترسی به آخور بدون توجه به شکم زایش، باعث تهاجم گاوها یا جا به جایی شیردان می شود و نشان می دهد که رفتار ایستادن و خوردن گاوهای جوان و مسن متفاوت می باشد.
زمان ایستادن گاوها، اگر در حال خوردن، نشخوار و یا فحلی نباشند، زمان غیر تولیدی به حساب می آید. بیشتر گاوها باید ۱۲ تا ۱۴ ساعت را روزانه به استراحت (زمان دراز کشیدن) بگذرانند تا هم نشخوار انجام دهند و هم سلامتی خوبی داشته باشند.
هنگامی که ازدحام گاوها مخصوصا در بهاربند گاوهای دوره انتقال زیاد باشد، خطر بیمار شدن گاوها و لنگش افزایش می یابد.
برنامه دوره انتقال گاوداری خود را تنظیم و تعدیل کنید. این امر می تواند یک موضوع بسیار خوب برای جلسه بعدی گروه مدیریت گاوداری شما باشد. تلقیح مصنوعی خوبی داشته باشید.