وبلاگ دستچین

تولید کنندگان شیر می دانند که دما و رطوبت بالا برای گاوها مضر است و خنک سازی آنها باید به سرعت انجام گیرد. آگاهی از دانش نوین در مورد اثرات تنش گرمایی بسیار ضروری است و اگر شما تنها نگران تولید شیر گله خود هستید، باید بدانید که علاوه بر کاهش تولید شیر آثار دیگری نیز بدنبال دارد که آهسته تر رخ می دهند. این اثرات شامل کاهش باروری گاوهای نر و ماده، افزایش روزهای باز، افزایش حذف تولید مثلی، کاهش رشد، کاهش نمره بدنی، افزایش مرگ زودرس جنینی، افزایش گاوهای مرده، افزایش لنگش و در کل افزایش حساسیت به بیماری هاست.

اگر چه تولید شیر بسیار سریع به حالت اولیه خود باز می گردد، اما جبران سایر آثار منفی معمولا چندین ماه به طول می انجامند. نکته کلیدی این است که هر فردی که بگوید ما اینجا تنش گرمایی نداریم اشتباه کرده است. حقیقت این است که تنش گرمایی هر جایی و حتی در پائین ترین دمایی که تولیدکنندگان تصور می کنند رخ می دهد و تا زمانی که تغییرات آب و هوایی وقوع نیابد، به طول می انجامد.

در حقیقت ممکن است ذهن تولیدکننده بزرگ ترین مانع برای غلبه بر تنش گرمایی باشد. ممکن است شما در روز آفتابی با دمای حدود ۲۰ تا ۲۱ درجه سانتی گراد احساس خوبی داشته باشید اما گاوها به طور حتم احساسی متفاوتی دارند. در چنین روزی یک کت چرم ضخیم بپوشید و ۴۰ تا ۵۰ ثانیه بیرون بایستید و نفس عمیق بکشید سپس خواهید فهمید چرا گاوها نسبت به افزایش دما بسیار حساس هستند.

گاوها مانند یک کوره کوچک هستند و توانایی محدودی در دفع گرمای بدنشان دارند. منبع شماره یک گرما، در گاو خوراک است که سوخت بدنش را تامین می کند و منبع شماره دو پرتو خورشید است. بنابراین افزایش مصرف خوراک موجب تولید گرمای بیشتر می شود و به همین دلیل است که در مبحث تنش گرمایی توجه تولیدکنندگان در ابتدا بر گاوهای دوشا متمرکز می شود حتی گاوهای تازه زا ممکن است در خطر مرگ باشند. دمای طبیعی بدن گاوهای شیری ۳۸/۵ درجه سانتی گراد است و تنها افزایش یک درجه، آغاز ناراحتی دام در تولید شیر و زایش است. به همین دلیل است که وجود سایه بان و آب فراوان برای آنها بسیار ضروری است. پس استفاده از پنکه به تعداد زیاد و مه پاشی بسیار سودآور است. گاوها نمی توانند به خوبی از پس حرارت درونی خود برآیند. راه رفتن در آب، خنک شدن سطح پوست و خیس خوردن به همراه پنکه از مواردی هستند که گاوها در هوای گرم به آنها تمایل زیادی دارند (گاوها در آب به نسبت هوا ۲۲ مرتبه سریع تر گرمای درون بدن خود را دفع می کنند) . البته در میان همه این روش ها، اولین راه کاهش رطوبت و دما تعریق و له له زدن است، همچنین تعریق موجب شستن سدیم و پتاسیم از بدن و اسیدی شدن PH شکمبه و سرانجام اسیدوز و بروز مشکلات سم و لنگش خواهد شد.

تنش گرمایی شدید ممکن است کشنده باشد. وقوع این فاجعه در مرکز ایالت کالیفرنیای آمریکا در سال ۲۰۰۶ زمانیکه دمای هوای بالا طولانی شده بود موجب مرگ ۲۰۰۰۰ راس گاو و ۱ بیلیون دلار ضرر اقتصادی شد یادآوری کرد.

همچنین با اینکه روش های متعدد پیشگیری از تنش گرمایی بر تولید شیر گاو متمرکز شده است، حقیقت این است که گاوهای تازه زا و انتظار زایمان و گوساله ها در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به تنش گرمایی هستند.

اثرات سوء تنش گرمایی بر باروری

در ابتدا ممکن است دلیل توجه دامداران به تنش گرمایی کاهش تولید شیر باشد اما ممکن است این کاهش تولید، هزینه زیادی برای دامدار نداشته باشد چرا که پس از خنک کردن گاو، تولید به سرعت به میزان طبیعی خود باز می گردد اما باروری تا مدت ۲ ماه در همان حد باقی می ماند که یکی از دلایلی آن سخت آبستن شدن دام هاست.

حفظ آبستنی دام ها بسیار حائز اهمیت است.

– گاوها در تابستان نسبت به زمستان ۳/۷ مرتبه بیشتر جنین خود را از دست می دهند.

– عدم موفقیت در تخمک گذاری ۳/۹ مرتبه در تابستان بیشتر از زمستان است.

– حدود ۴۰ درصد جنین ها در طول تابستان تا سن ۱۷ روزگی می میرند.

در طول تنش گرمایی، باروری تنها در گاوهای ماده افت نمی کند بلکه در گاوهای نر نیز این واقعه رخ می دهد بطوریکه حدود دو ماه طول می کشد تا تغلیظ و تحرک اسپرم به حالت پیشین خود باز گردد. در چنین زمانهایی در صورتیکه گاوهایی که آماده پذیرش اسپرم نیستند را با گاوهای نری که اسپرم تولید نمی کنند جفت بیندازید وقت خود را تلف کرده اید.

ارتباط بین تنش گرمایی و لنگش در اوایل و اواخر تابستان زیاد است که دلیل آن کاهش مصرف خوراک و اسیدوز تحت حاد شکمبه است و میزان PH شکمبه معمولا در گاوهای مبتلا به تنشی گرمایی که با جیره غنی از کنسانتره تغذیه شده اند در مقایسه با گاوهایی که علوفه بالاتری دریافت می کنند، بیشتر افت می کند.

میزان مصرف خوراک تا حد امکان باید در اولویت قرار گیرد. تنظیم جیره، شامل علوفه بیشتر و کنسانتره کمتر و خوراک دهی با بیشترین کیفیت ممکن علوفه پیشنهاد شده است. مصرف خوراک بیشتر با القای برخاستن گاوها و حرکت به سمت آخور کمک کننده است، البته در طول تنش گرمایی افزایش دفعات رفتن به سمت آخور اثر مشابهی با شرایط عادی ندارد. اولین و خنک ترین زمان خوراک دهی در روز که گاوها تمایل به خوردن دارند بایستی بسیار مورد توجه قرار گیرد بطوریکه تقریبا ۳۰ درصد مصرف کل روزانه خود خوراک بخورند. همچنین افزودن چربی اضافی (۵ درصد ماده خشک جیره)، افزایش سطوح بیکربنات سدیم و کربنات پتاسیم و افزودن مخمر زنده یا کشت مخمر به جیره می تواند مفید باشد.