شش توصیه مهم در مدیریت پرورش گوساله
۱- یادگیری و اجرای روش های خوراندن آغوز به گوساله های تازه متولد شده
آنتی بادی های آغوز مولکول های پروتئینی هستند که پس از تولد در عرض چند ساعت از روده به سمت خون حرکت می کنند. پس از حدود ۶ ساعت جذب روده ای اتمام می یابد و آنتی بادی ها دیگر نمی توانند به سمت خون منتقل شوند.
مقادیر باقیمانده آغوز در روده همانند مواد غذایی دستخوش فرایند هضم می گردند و دیگر توان باکتری کشی نخواهند داشت. موادی که به سمت خون سرازیر می شوند مانند گروه های محافظ بین المللی هستند، در سرتاسر بدن شناور می شوند و به محض مواجهه به باکتری یا ویروس با آنها مبارزه می کنند.
گروهی از افراد آشنا به تسهیلات و کارگران طراحی کنید و آنها را توجیه کنید تا در ۶ ساعت اولیه پس از تولد گوساله ها حدود ۴/۵ لیتر آغوز به آنها بخورانند. تمام آغوز موجود را جمع آوری کنید، آن را درون ظرف ۴ لیتری قرار دهید و در یخچال نگهداری کنید. در عرض شش ساعت پس از تولد از یکی از گالن های محتوی تازه ترین آغوز به گوساله تازه متولد شده بخورانید.
یادداشت کنید، نظم دهید، آموزش دهید و مسئولیت پذیری افراد مرتبط با این کار را در شب و روز بررسی کنید.
۲- زمانی که آغوز کافی در دسترس ندارید، آغوز دوشش دوم نمی تواند جایگزین آغوز دوشش اول باشد
آغوز دوشش دوم محتوی آنتی بادی یا پروتئین، با ارزش آغوز دوشش اول نیست. جایگزین های آغوز با هدف تامین آنتی بادی های آغوز مادر، به فراوانی در دسترس هستند.
در حالی که جایگزین های آغوز مختلفی در دسترس هستند و اثرات آنها با یکدیگر فرق دارند، همگی با هدف تامین آنتی بادی ها به میزان کافی عمل می کنند. البته احتمالا این جایگزین ها سایر ترکیبات مغذی آغوز مانند عوامل رشد، هورمون ها، بازدارنده های پروتئاز، گلبول های سفید و سایر ترکیبات ضروری آغوز را ندارند. جهت تعیین جایگزین آغوز مناسب، بر ارزیابی علمی محصولات متفاوت تکیه کنید. آزمایش های درون مزرعه ای جهت تعیین تفاوت بین محصولات به اندازه کافی دقیق نیستند.
برای دسترسی همیشگی گوساله های تازه متولد شده به آغوز، برنامه جمع آوری آغوز را سازمان دهی کنید. با مدیریت صحیح گاوهای تازه زا، دسترسی گوساله به آغوز کافی را تامین کنید.
در مواقع کمبود آغوز طبیعی از جایگزین های تجاری آغوز استفاده می شود. زمانی که آغوز طبیعی در دسترس دارید از جایگزین های تجاری آغوز استفاده نکنید.
۳- رعایت بهداشت در زمان خوراندن آغوز دومین اصل مهم در مدیریت گوساله است
عوامل بیماری زای معمول مسبب بیماری و مرگ گوساله ها شامل اشریشیاکلی، سالمونلا، کریپتوسپوریدیوم، رئوویروس و کروناویروس هستند. منبع تمام اینها در صورتی که به مقدار غیر طبیعی افزایش یابند دستگاه ایمنی گوساله را تحت تاثیر قرار می دهند و موجب بروز بیماری می گردند. محوطه گوساله دانی را تمیز نگاه دارید. تا میزان ارگانیسم های در ارتباط با گوساله را کاهش دهید. گوساله های تازه متولد شده را تمیز، خشک و راحت نگاه دارید و تا زمان انتقال به باکس های انفرادی در طول شب و روز از تمیز و خشک بودن و تهویه و گرمای کافی جایگاه موقتی گوساله اطمینان حاصل کنید.
ناف گوساله را فورا در محلول یده ۷ درصد غوطه ور کرده و بدین ترتیب عمل ضدعفونی ناف گوساله را انجام دهید (چرا که ناف مسیر ورود باکتری ها به کبد، کلیه و روده است). تمام تجهیزات مربوط به شیردهی را تمیز و بهداشتی نگاه دارید.
۴- چگونگی استفاده از واکسن ها را در گوساله بدانید
دستگاه ایمنی گوساله ها ترکیبی از دو ساختار است، یکی آنتی بادی های خونی و دیگری آنتی بادی های سلولی. واکسیناسیون گوساله از طریق تحریک گوساله در تولید آنتی بادی های بیش از یک یا هر دوی این اجزا اعمال اثر می کند.
همان طور که پیش تر ذکر شد، برای محافظت موقتی گوساله تازه متولد شده می توان از آنتی بادی آغوز استفاده کرد. البته کم کم از میزان این آنتی بادی ها کاسته می شود و زمان آن می رسد که آنتی بادی گوساله توسط اجزای ایمنی سلولی و خونی تامین گردد.
بهترین زمان برای واکسیناسیون در گوساله هایی که آغوز به مقدار کافی دریافت کرده اند چند هفته یا چند ماه پس از تولد است. با افزایش سن گوساله، دستگاه ایمنی بالغ می شود و می تواند در پاسخ به واکسن، آنتی بادی های بیشتری تولید کند. زمان مناسب برای واکسیناسیون در گوساله های محروم شده از آغوز در روزهای ابتدایی پس از تولید است. در چنین مواردی از واکسن مناسب علیه ارگانیسم های شایع گله خود استفاده کنید. استفاده کنید. استفاده از واکسن زنده تخفیف حدت یافته یا مرده بستگی به انتخاب دامپزشک گله شما دارد.
واکسن ها جایگزین آنتی بادی های آغوز نیستند و دستگاه ایمنی نمی تواند به سرعت نقش محافظتی آغوز را ایفا کند. دستگاه ایمنی گوساله های نوزاد می تواند در روزهای اول به واکسن های تزریق شده، واکنش نشان دهد برای انتخاب نوع واکس و زمان آن از دامپزشک خود راهنمایی بگیرید. گوساله های آغوز خورده با گوساله های محروم از آغوز متفاوت هستند، بنابراین واکسیناسیون این دام ها یکسان نیست.
۵- زمان ابتلای گوساله به اسهال، دام را از شیر یا جایگزین آن محروم نکنید
گوساله های نوزاد مانند تمام نوزادان جهت رفع ملزومات رشد و بقا نیازمند دریافت ترکیبات مغذی با میزان کم و به دفعات منظم هستند. محروم کردن گوساله بیمار از نیازهای غذایی بسیار مضر است.
پژوهش انجام شده در دانشگاه ویسکانسین نشان داد آن دسته از گوساله های مبتلا به اسهال که با شیر تغذیه شده اند در مقایسه با گوساله هایی که در خلال ابتلا به بیماری به مدت ۲۴ ساعت شیر نخورده اند بسیار بهتر به بیماری پاسخ می دهند.
از دامپزشک خود بخواهید برای گوساله ها برنامه درمانی مناسب ارائه کند. در طول دوره درمان خوراندن شیر یا جایگزین شیر را ادامه دهید، از تغذیه الکترولیت ها در روز برای درمان گوساله های دچار اسهال استفاده کنید.
۶- گوساله های تغذیه شده با شیر یا جایگزین شیر همراه با مواد دانه ای با کیفیت بالا تا زمان از شیر گیری، بهتر رشد می کنند
خوراندن شیر یا جایگزین شیر (به جز در مورد گوساله های پرواری) تامین کننده نیازهای نگهداری گوساله است. نیازهای رشد دام بیشتر از طریق مصرف مواد دانه ای تامین می شود.
پژوهش های دانشگاه پنسیلوانیا نشان داد جیره های حاوی شیر و مواد دانه ای بیشتر موجب توسعه بهتر شکمبه می شوند. همچنین کمبود انرژی در گوساله های با تغذیه ناکافی معمول است، این گوساله ها نسبت به ابتلا به بیماری حساس تر هستند.
همیشه آب و مواد دانه ای به میزان کافی در اختیار گوساله قرار دهید. گوساله های جوان روزانه باید مواد دانه ای تازه دریافت کنند. بلافاصله پس از پایان مصرف شیر، مواد دانه ای تازه در دسترس گوساله قرار دهید. زمانی که گوساله ها روزانه بیش از ۱۱۰۰ گرم مواد دانه ای مصرف کنند، می توانید شیر آنها را قطع کنید.
شستن تجهیزات خوراک دهی گوساله در ۶ مرحله ساده
شست و شوی صحیح تجهیزات خوراک دهی گوساله بخش مهمی از کارهای روزانه است. بدون انجام آن، بیماری به سرعت افزایش می یابد.
۱- شست و شو با آب
از آب گرم (تقریبا ۳۲ درجه سانتی گراد) استفاده کنید. آلودگی ها و باقیمانده شیر داخل و خارج ظرف را بشوئید. از آب بسیار داغ برای شست و شو استفاده نکنید
۲- خیساندن
سپس تجهیزات را به مدت ۲۰ تا ۳۰ دقیقه در ظرف تمیز حاوی آب داغ (بیش از ۵۴ درجه سانتی گراد) و آلکالین کلر ۱ درصد قرار دهید.
۳- شست و شو
بعد از آن سطوح داخلی و خارجی ظرف را با برس به طور کامل بشوئید. همچنین شما میتوانید بطری و سطل ها را در ماشین ظرفشویی صنعتی قرار دهید. چربی ها در دمای بالاتر از ۴۳ درجه سانتی گراد ذوب می شوند بنابراین در طول شست و شو دمای آب را بالای ۶۳ درجه سانتی گراد نگاه دارید.
پستانک بطری را به صورت دستی با برس بشوئید. پستانک در ماشین ظرفشویی قابل شست و شو نیست و موجب ازدیاد باکتری های شیر می گردد. در شست و شوی دستی پستانک ها از تمیز شدن تمام درزهای قابل مشاهده و نشانه های پارگی و شکاف اطمینان حاصل کنید. پستانک هایی که دچار پارگی هستند را تعویض کنید، چرا که این شکاف ها محل خوبی برای باکتری ها هستند.
۴- شست و شوی مجدد با آب
سپس به طور کامل با آب گرم (تقریبا ۳۸ درجه سانتی گراد) حاوی ۵۰ppm دی اکسید کلر، سطوح داخلی و خارجی تجهیزات را آبکشی کنید. ظرف را توسط محلول دی اکسید کلر ۵۰ppm یک یا دو بار در هفته آبکشی کنید. پس از آبکشی پستانک، آنها را در ظرف درپوش دار پر شده با محلول بهداشتی تا زمان استفاده نگاه دارید.
۵- خشک کردن
پیش از استفاده دوباره تجهیزات، اجازه دهید تمام آب آن خارج و خشک شود. از قرار دادن قسمت فوقانی ظرف روی کف بتونی یا چوبی پرهیز کنید، چرا که مانع از خشک شدن کامل ظرف می گردد.
۶- آماده سازی نهایی
در انتها حداکثر دو ساعت پیش از استفاده از ظرف، سطوح داخلی و خارجی آن را با محلول دی اکسید کلر ۵۰ppm، اسپری کنید. اجازه دهید این محلول حداقل ۶۰ ثانیه در تماس با ظرف قرار گیرد. پس از اتمام مراحل شش گانه ظرف مجددا قابل استفاده است.
مراحل ذکر شده بالا برای ظروف مخصوص شیردهی گوساله قابل اجرا است. البته برای سطل های مخصوص جیره آغازین و ظرف آب نیز تقریبا به همین گونه است. حداقل نکته ای که باید رعایت شود این است که سطل های آب و سطل های جیره آغازین گوساله بین مصرف گروه های مختلف باید ضدعفونی شود.