مقایسه بازدهی گاوهای شیری نژاد جرزی و هلشتاین
خوراک به عنوان بالاترین هزینه، بین ۵۲ تا ۵۸ درصد کل هزینه تولید شیر را تشکیل می دهد. بازده تبدیل خوراک یک شاخص با ارزش برای ارزیابی سودآوری گله است. علاوه بر تولید شیر و ماده خشک مصرفی (DMI)، عوامل دیگری مانند: ژنتیک، نژاد، سن، دوره شیردهی، وضعیت آبستنی، وزن بدن، تغییرات وزن بدن و اندازه جثه بدن در میزان این شاخص موثر هستند.
دانشمندان دانشگاه کورنل اظهار می دارند که بهبود در بازده غذایی می تواند تحت تاثیر تغییرات هضم و جذب مواد معدنی، احتیاجات نگهداری، بهره وری از انرژی قابل متابولیسمی برای تولید یا اختصاص مواد مغذی قرار گیرد. گزارش های اخیر نشان می دهند که گاو های جرزی در مقایسه با گاوهای هلشتاین دارای بعضی از مزایای آناتومی یا فیولوژیکی هستند.
همچنین تحقیقات انجام گرفته با استفاده از مدل های کامپیوتری توسط دانشگاه ایالتی واشنگتن گزارش می کند که وقتی دو نژاد جرزی و هلشتاین در دامنه آسایش حرارتی قرار می گیرند، جمعیت گاو جرزی برای تولید مقدار پنیر یکسان نسبت به هلشتاین مقدار ۲۰ درصد خوراک کمتری احتیاج دارد. محققان دانشگاه ایالتی واشنگتن تاکید دارند که گاوهای جرزی نسبت به هلشتاین به لحاظ وزن کمتر و درصد چربی و درصد پروتئین بالاتر شیر، پر بازده تر هستند.
براساس گزارشها، نژاد هلشتاین هنوز نژاد غالب گاوهای شیری در ایالات متحده است. تفاوت معنی داری هم در جمعیت این نژاد در بین سال های ۱۹۹۶ و ۲۰۰۷ به وجود نیامده است. این نژاد به ترتیب ۹۴/۴ و ۹۲/۲ درصد جمعیت ها را در سال ۱۹۹۶ و ۲۰۰۷ تشکیل داده اند. نژاد جرزی یکی از نژادهای اصلی است که فقط در ۳/۵ درصد گاوداری های ایالات متحده وجود دارد.
آیا بین دو نژاد جرزی و هلشتاین تفاوتی وجود دارد؟
متاسفانه، تحقیقاتی که بتواند بازده ژنتیکی جرزی و هلشتاین را از طریق کالری متری تنفسی مورد ارزیابی قرار دهند نادر هستند. این فرآیند میزان مصرف اکسیژن، میزان آزادسازی دی اکسید کربن و انرژی آزاد شده را در شکل حرارت ارزیابی می کند. توازن انرژی با استفاده از یک جیره کاملا مخلوط (TMR) حاوی ۵۰ درصد علوفه، ۵۰ درصد کنسانتره در طول یک دوره شیردهی کامل بر روی گاوهای شیرده چند شکم زا از طریق اتاقک تنفسی در مرکز تحقیقات منابع طبیعی بلتسویل مورد بررسی قرار گرفت. محققان مربوطه برای استفاده از انرژی در روزهای ۴۹ ، ۱۵۴ یا ۲۷۱ روز شیردهی تفاوت های نژادی گزارش نکردند.
علاوه بر آن، میزان دفع کود در نژاد جرزی کمتر بود. گاوهای جرزی میزان ۳۵ درصد فضولات کمتری نسبت به هلشتاین دفع کردند. با این حال، این تفاوتها در دفع کود به واسطه وجود تفاوت در وزن آنها (وزن ۴۲۵ در برابر ۶۳۰ کیلوگرم به ترتیب برای جرزی و هلشتاین) و میزان مصرف روزانه که تفاوت در قابلیت هضم یا جذب مواد مغذی را ایجاد می کند، حاصل شد. وقتی قابلیت هضم ماده خشک و کل تولید فضولات بر اساس واحد وزن بدن بیان شود، این شاخص ها تحت تاثیر عامل نژاد، بی اثر خواهد بود. مطالعات دیگری در انگلستان و ایالات متحده آمریکا برای مقایسه ظرفیت هضمی جرزی در مقایسه با هلشتاین انجام شده است و هیچکدام از این مطالعات تفاوت هایی را کشف نکرده اند.
از آنجا که جثه نژاد هلشتاین بزرگ تر از نژاد جرزی است، میزان مصرف خوراک و تولید شیر آن بالاتر است. یک مطالعه دانشگاهی مرتبط به ترتیب میزان مصرف ماده خشک را برای هلشتاین و جرزی به میزان ۳/۲۲ و ۴/۱۶ کیلوگرم گزارش کرد. هنگامی که ظرفیت مصرف خوراک به صورت انرژی خالص به ازای هر کیلوگرم وزن زنده متابولیکی (میانگین وزن بدن به توان ۷۵/۰) در نظر گرفته شد، هیچ تفاوت نژادی بین جرزی و هلشتاین یافت نشد.
در پژوهش انجام شده در دانشگاه اوهایو، بر اساس تولید شیر تصحیح شده برای ۴ درصد چربی، گاوهای هلشتاین ۶/۸ کیلوگرم از گاوهای جرزی بیشتر شیر تولید کردند. (۶/۳۰ در مقابل ۲۳/۸ کیلوگرم). در این آزمایش با این حال، میزان خروج انرژی از طریق شیر به ازای وزن زنده متابولیکی، تفاوتی را بین این دو نژاد نشان نداد. مشابه همین نتیجه، در یک مطالعه جدیدتر در دانشگاه ریدینگ، پژوهشگران گاوهای شیرده جزری و هلشتاین را در سومین شکم زایش مقایسه کردند و تفاوتی را از نظر میزان تولید انرژی شیر به ازای وزن متابولیکی در جزری و هلشتاین نیافتند. بنابراین، می توان پذیرفت که ظرفیت تولید شیر در این دو نژاد یکسان است.
پژوهشگران دانشگاه کالیفرنیا وزن نسبی بافتها و اعضا بدن هلشتاین را به صورت درصدی از وزن گاوهای جرزی مورد ارزیابی قرار دادند. وزن نسبی پوست و ریه ها تفاوت های معنی داری نشان داد. با فرض وزن یکسان، پوست و ریه ها انتظار می رفت که در نژاد هلشتاین در مقایسه با جرزی به ترتیب برای پوست و ریه ها ۲۷ و ۲۱ درصد سنگین تر از جرزی باشد. سایر تفاوت های نژادی در خصوص وزن کبد، بافت پستانی و بافت های دستگاه گوارش تفاوت معنی داری نشان ندادند. وزن نسبی یکسان بافت ها در خصوص بافت های دستگاه گوارش و بافت پستانی می تواند توضیح دهد که میزان مصرف خوراک، قابلیت هضم و ظرفیت تولید شیر این دو نژاد عملا مشابه است.
خلاصه میانگین گله ها در برنامه های آزمایشگاهی بهبود دام
آزمایشگاه برنامه بهبود حیوان نشان می دهد که میانگین تولید شیر روزانه ۸/۳ میلیون گاو هلشتاین برابر ۲۹/۵۴ کیلوگرم شیر با ۳/۶۶ چربی و ۳/۸۰ درصد پروتئین می باشد. اطلاعات عملکردی حاصل از ۲۴۴،۳۷۳ راس گاو جرزی به طور متوسط روزانه ۲۱/۱۶ کیلوگرم شیر دارای ۴/۷۷ درصد چربی و ۳/۶۴ درصد پروتئین را نشان می دهد.
به علاوه، ترکیب اسید های چرب شیر در جرزی و هلشتاین یکسان نیست. چربی شیر گاو جرزی حاوی اسیدهای چرب زنجیره کوتاه بیشتری است که در بافت پستانی ساخته می شود و همچنین حاوی اسیدهای چرب زنجیره بلند کمتری است که از اسیدهای چرب در حال گردش حاصل می شود (از منبع چربی های خوراکی یا چربی در حال سوخت و ساز بدن). این علتی است که چرا چربی شیر گاو جرزی نسبت به نژادهای دیگر سفت تر است. این موضوع نشان دهنده تفاوت اصلی در سوخت و ساز مواد معدنی در بین نژادهاست.
بازده خوراک گاوهای شیرده به طور سنتی به صورت میزان تولید شیر نسبت به مصرف خوراک تعریف می شود. نتایج مقایسه ای بازده انرژی گاوهای جرزی و هلشتاین از آزمایش های تولیدی به نظر می رسد که تکرار ناپذیر (ناپایدار) باشد (جدول). در این مطالعات تولید شیر به صورت مواد جامد شیر، تصحیح شده بر اساس چربی یا انرژی شیر بیان شد، در حالی که میزان مصرف خوراک براساس خوراک یا میزان انرژی خالص محاسبه شد.
مقایسات، ناپایدار هستند
فقدان واحدهای استاندارد برای محاسبه بازده غذایی، مقایسه های لازم را بین آزمایش های انجام شده دشوار می سازد. به همین علت، بازده غذایی گاوهای جرزی که در جدول بیان شده است به صورت مقایسه درصدی نسبت به گاوهای هلشتاین آورده شده است. تمام این مطالعات در شرایط پرورشی صنعتی بسته انجام شده که با خوراک کامل تغذیه شدند.
بعضی از مطالعات بازده بیشتری را برای جرزی گزارش می کنند (۲ تا ۱۱ درصد). با این حال، سایر مطالعات تفاوت هایی را در بازده انرژی در بین نژادها و حتی بازده غذایی بیشتر را برای گاوهای هلشتاین گزارش کردند (۷ تا ۲۰ درصد). مطالعه ای در دانشگاه تگزاس تفاوتی را بین نژاد هلشتاین و جرزی در ۱۰۰ روز اول شیردهی نشان ندادند. اما در ۱۰۰ روز دوم، گاوهای هلشتاین از نظر بازده غذایی، برتری نشان دادند.
بر اساس بررسی منابع علمی، مدارک کافی وجود ندارد که تفاوت نژادی از نظر بازده انرژی بین نژادهای جرزی و هلشتاین پرورشی در شرایط بسته پیشنهاد دهد. در مجموع، اطلاعات مقایسه ای برای بازده غذایی در بین نژادهای گاو شیری محدود است، بنابراین، پژوهش های بیشتری نیاز است تا افت های انرژی را از طریق حرارت اندازه گیری کنند.