وبلاگ دستچین

زمانی که من به تازگی فعالیت کاری خود را آغاز کرده بودم، تصور بر این بود که روش درست تزریقات به گونه ای است که سوزن نشکند و کمترین صدمه به گاو تحت درمان وارد آید. خوشبختانه با گذشت زمان، روشهای تزریقات کارآمدتر شده و بروز جراحات بافتی به حداقل رسیده و آسودگی و امنیت، هم برای گاو تحت درمان و هم برای فرد مسئول تزریقات بیشتر فراهم شده است.

فردی که تجربه کار در مزارع پرورش گوساله های پرواری را داشته است و به اصول کیفی نگهداری گوساله های پرواری آگاه است، به تازگی وارد صنعت گاو شیری شده است و بسیار مشتاق است که کارها را به درستی انجام دهد. ما در این مقاله فرصت کافی برای بحث پیرامون چگونگی مراقبت از سرنگ ها و داروها را نداریم، اما به دقت به ضوابط تزریقات صحیح شامل نحوه مقید کردن دام، انتخاب محل تزریق، چگونگی انجام تزریق، انتخاب اندازه سر سوزن و حجم مورد تزریق در هر ناحیه خواهیم پرداخت.

با مقید کردن دام به طور صحیح، روند انجام تزریقات بهتر پیش می رود. بله، من تلیسه ها را در یک گوشه جمع می کنم و با یک اسپری رنگ در یک دست و سرنگ خودکار واکسیناسیون در دست دیگر سراغ شان می روم. این نحوه واکسیناسون از هیچ بهتر است، اما به دلیل عدم انجام صحیح تزریقات پاسخ ایمنی را به خود بر نمی انگیزاند.

اول ایمنی

از یاد نبریم که به هنگام انجام تزریقات باید به فکر ایمنی خود نیز باشیم. خود من الان دچار زخم انگشتی هستم که اگر۱۰ ثانیه برای حفظ ایمنی خود زمان مصرف کرده بودم، مبتلا نمی شدم. تنها توضیح من در مورد این حادثه به کارآموزی که چند روز پیش او را ملاقات کردم این بود: “من به دلیل عجله، دست به اقدام احمقانه ای زدم”. روشها و تجهیزات ما برای مقید کردن دام عامل تعیین کننده برای دسترسی به محل تزریقات است.

روش و محل تزریق با هم ارتباط تنگاتنگی دارند. انواع تزریقات شامل داخل رگی (IV)، عضلایی (IM) و زیر پوستی (SQ) است. گاهی، تزریق به داخل فضای صفاق (IP) در محوطه شکمی انجام می شود، اما این روش چندان قابل استفاده نیست.

بهترین محل برای تزریقات داخل رگی، سیاهرگ وداج است. تزریق داخل سیاهرگ وداج به راحتی قابل یادگیری است. برای تزریق دارو به مقدار اندک می توان از سیاهرگ دمی به دلیل سهولت دسترسی به آن بهره برد. اگر می خواهید فلونکسین به داخل سیاهرگ دمی تزریق کنید، باید از داخل رگ بودن سوزن اطمینان حاصل کنید وگرنه تزریق داخلی نابجای دارو ممکن است موجب افتادگی دم شود. آخرین محل برای تزریق داخل رگی، رگ شیری است. این شیوه نیازمند دقت زیاد در پاکیزه نمودن محل تزریق است وگرنه ممکن است عوارض مهمی را برجا بگذارد. سیاهرگ های گوش برای انجام برخی تزریقات قابل استفاده هستند، برای انجام این شیوه تزریقی، باید تحت نظر دامپزشک به خوبی آموزش دیده باشید.

برای محل تزریق عضلانی و زیرپوستی، ناحیه گردن توصیه می شود، چرا که بهترین محل برای وارد کردن کمترین آسیب است. همچنین برای گاوهایی که در گردن گیر هستند، تزریق در این ناحیه راحت تر است. اگر گاوها را در راهرو تلقیح مقید کرده اید، تزریق در ناحیه ماهیچه بالای کپل محل مناسبی برای تزریق است. به خاطر داشته باشید پاکیزه بودن محل، شرط اصلی برای تزریق است. بنابراین پاکیزه ترین محل بهترین محل برای تزریق است. در تزریق عضلانی، اگر سر سوزن را در همه ماهیچه فرو ببرید، جذب دارو بهتر صورت میگیرد. تزریقات زیر پوستی در هر ناحیه ای که بتوان سر سوزن را زیر پوست قرار داد قابل انجام بوده و جذب به خوبی صورت می گیرد از جمله این نواحی می توان به پوست گردن، روی دنده ها، پشت پایه گوش، پشت پا و گودی دم اشاره کرد. گودی دم معمولا جذب خوبی ندارد و علاوه بر آن در اکثر مواقع کثیف است، بنابراین ناحیه مناسبی برای تزریق زیر پوستی نیست. تزریق فلونکسین و بسیاری از داروهای دیگر به صورت تزریق وریدی ارجح است. برای حفظ کیفیت لاشه، تزریق زیر پوستی نسبت به تزریق عضلانی ارجحیت دارد، اما هورمون های تولید مثلی و برخی واکسنها برای جذب بهتر نیازمند تزریق عضلانی هستند. برای سهولت کار برچسب روی دارو را مطالعه کنید.

یکبار من با یک مدیر تولید مثلی کار می کردم، او نتایج مطلوبی از برنامه های خود نمی گرفت، تا این که متوجه شدیم تزریق هورمون ها زیر پوست گودی دم انجام می شود. تغییر روش تزریق از زیر پوستی به عضلانی بلافاصله منجر به بهبود نتایج شد.

ما به کارآموزان خود می آموزیم برای تزریق زیرپوستی از روش خیمه ای استفاده کنند. در این روش پوست محل را بالا کشیده و دارو را زیر پوست ناحیه V شکلی که ایجاد شده است تزریق می کنیم. این روش از لحاظ اصولی درست است و به دلیل آنکه ضخامت پوست، کار را برای تزریق آسان می کند، توصیه من به استفاده از این روش است. تنها مشکلی که در این روش وجود دارد احتمال بروز آسیب به خود است، چرا که از توصیه پدربزرگ ها که می گویند:”وسایل تیز را به سمت خود نگیرید و برش را به طرف خود انجام ندهید” سرپیچی می کند.

چه سوزنی؟

انتخاب اندازه سوزن، آخرین چالش در تزریق مناسب است. کوچکترین درجه سر سوزن ممکن را با در نظرگرفتن غلظت دارو انتخاب کنید.

زیر پوستی: کوچک ترین سر سوزنی که بتواند دارو را در محل مناسب خود جای دهد باید انتخاب شود. برای گوساله های کمتر از ۱۳۵ کیلوگرم، از سر سوزن ۱۸ استفاده کنید و برای تلیسه های بالای ۱۳۵ کیلوگرم، از سرسوزن ۱۶ استفاده کنید.

داخل عضلانی: برای تزریقات عضلانی در گاو طول سوزن باید ۵/۲ تا ۸/۳ سانتی متر یا درجه ۱۸ تا ۲۰ باشد. اگر ماده تزریقی رقیق است و یا گوساله ها کمتر از ۱۳۵ کیلوگرم هستند، از سرسوزن ۲۰ یا ۱۸ استفاده کنید. مواد غلیظ نیاز به سرسوزن ۱۸ دارد. بالای این وزن، از سرسوزن ۱۸ یا ۱۶ برای مواد رقیق و سرسوزن ۱۶ برای مواد غلیظ تر استفاده کنید. اما سوزن ۵/۲ سانتی متر برای تزریق عضلانی در گوساله مناسب است.

داخل وریدی: برای گوساله ها، از سرسوزن ۱۸ یا ۱۶ برای داروهای رقیق و سرسوزن ۱۶ برای داروهای غلیظ استفاده کنید. برای وزنهای ۱۳۵ تا ۳۱۷ کیلوگرم، از سرسوزن ۱۶ برای داروهای رقیق استفاده کنید. برای دامهای با وزن بیش از ۳۲۰ کیلوگرم از سرسوزن ۱۶ یا ۱۴ استفاده کنید.

به سور کلی، استفاده از سوزن های بزرگتر آسیب های ماهیچه ای بیشتری را به دنبال دارد، همچنین ممکن است دارو از منفذ ایجاد شده به بیرون از بدن برگشت کند که در این مورد احتمال بروز آسیب به خود فرد تزریق کننده نیز زیاد است.

هرچه میزان داروی تزریق شده در یک محل بیشتر باشد، احتمال جذب آن دارو کمتر بوده و دوره منع مصرف از گوشت و شیر طولانی تر می شود. در مورد بیشتر آنتی بیوتیک هایی که احتمال تغییر در جذب آنها وجود دارد، بیشترین حجم دارویی که می توان در یک محل تزریق کرد در بروشور آنها ثبت شده است. اگر دستورالعملی یافته نشد، بیشتر از cc 20 در یک محل تزریق نکنید.

بعضی افراد احساس می کنند تزریقات را به خوبی و کامل انجام می دهند، اما با یادآوری نکاتی که متذکر شدیم ممکن است از این به بعد تزریقات را بهتر انجام دهند. البته شما نیز باید این توصیه ها را به مسولین تزریقات خود یادآوری کنید.