وبلاگ دستچین

براساس اطلاعات سامانه ملی کنترل سلامت دام، میزان تلفات در گوساله های شیرخوار بین ۸ تا ۱۱ درصد است. یک سوم تلفات در سه هفته اول بعد از تولد روی می دهد که بیشتر آنها به خاطر نقصان انتقال ایمنی غیرفعال است. ایمونوگلوبولین های مادری از طریق جفت به جنین گاو منتقل نمی شوند. این بدان معنی است که گوساله با غلظت پایینی از ایمونوگلوبولین در سرم خون خود متولد می شود. آغوز گاو منبع غنی از ایمونوگلوبولین ها می باشد و جذب آنها در مجرای گوارش برای مقابله با بیماری های عفونی گوارشی در گوساله نوزاد ضروری می باشد که این بیماری ها از عوامل اصلی تلفات گوساله در هفته های اول بعد از تولد می باشند.

سال هاست که می دانیم آغوز با کیفیت خوب و به مقدار کافی عامل اساسی در اطمینان از انتقال ایمنی مادری به گوساله است. کیفیت و کمیت لازم در آغوز باید در طی چند ساعت اول بعد از تولد تا مصرف گوساله حفظ شود.

ولیکن امروزه اکثر گوساله ها از پستان گاو شیر نمی خورد که دلایل بهداشتی متعددی دارد. به علاوه برخی گوساله های از بطری ها آغوز نمی خورند. به همین دلایل از لوله معدی برای خوراندن آغوز به گوساله ای که ضعیف است یا با بطری شیر نمی خورند باید استفاده نمود.

لوله معدی چیست؟

لوله معدی یک لوله پلاستیکی طویل و انعطاف پذیر بوده که در انتها حجیم و در انتهای دیگر سفت و گرد است. بخش سفت آن وارد دهان گوساله می شود تا به مری برسد. وجود قسمت گرد مانع ورود آن به نای و یا به دام افتادن هوا در مری می شود و از آسیب رسیدن به مری جلوگیری می کند.

استفاده از لوله معدی به دلایل متعددی مفید است …..

استفاده از لوله معدی به طور روزافزونی برای خوراندن آغوز به گوساله مورد استفاده قرار می گیرد. لوله معدی چندین فایده دارد:

• کنترل زمان خوراندن آغوز

• کنترل میزان آغوز مصرفی

• قابلیت اجبار کردن گوساله به خوردن مقدار مشخص آغوز در اولین تغذیه بعد از تولد

همچنین می توان از لوله معدی برای خوراندن الکترولیت و مایعات در گوساله های اسهالی و مریض که ضعیف هستند استفاده نمود و وقت نیروی کارگری را با دادن یک بار آغوز که با ازای هر گوساله وقت کمتری می گیرد افزایش داد.

همیشه این تصور وجود دارد که ممکن است لوله به جای مری وارد ریه گوساله شود. ورود مایعات به ریه می تواند باعث ایجاد پنومونی مکانیکی یا برونشیت شود. اگر از روش صحیح استفاده شود احتمال این حالت به حداقل می رسد. مقید کردن صحیح، عمل زدن لوله معدی را آسان تر می کند. به تصویر توجه کنید.

خطرات دیگری برای استفاده از لوله معدی به غیر از پنومونی استنشاقی وجود دارد که ناشی از اشتباه در نحوه استفاده می باشد که شامل آسیب فیزیکی گلوی گوساله ناشی از فشار زیاد یا معیوب بودن لوله است. به علاوه استفاده از لوله آسیب دیده و ترک خورده باعث انتشار بیماری می شود. مساله آخر کاهش میزان جذب ایمونوگلوبولین به خاطر مصرف حجم زیاد آغوز می باشد.

با وجود این خطرات، مفیدترین عامل در استفاده از لوله معدی آن است که حجم آغوز مصرفی را تعیین می کنیم. از آنجایی که نمی توان با دقت زیاد کیفیت آغوز را معلوم نمود ( حتی با آغوزسنج ) این خطر وجود دارد که میزان کافی ایمونوگلوبولین در اولین تغذیه برای گوساله تامین نشود. این احتمال را با افزایش حجم ( و بطور همزمان میزان کل ایمونوگلوبولین ) آغوز می توان کاهش داد.

به علاوه با افزایش سن گوساله تاثیر ایمونوگلوبولین های جذب شده در گوساله کاهش می یابد. در نتیجه اولین آغوز بسیار حیاتی است. بنابراین توصیه می شود از مقدار زیادی آغوز در اولین تغذیه (حدود ۴ لیتر) استفاده کنید و در مورد مصرف میزان کافی در وعده دوم که ۱۲ ساعت بعد است نگران نباشید.

گوساله از طریق لوله معدی آنچه که نیاز دارد دریافت می کند …..

تحقیقات نشان داده است که فواید استفاده از لوله معدی زیاد می باشد. در مطالعه ای طی سه سال و با استفاده از ۵۲ گوساله در دانشگاه ایالت اوکلاهما آغوز طی یک ساعت پس از تولد و با تکرار ۱۲ و ۲۴ ساعت بعد با استفاده از دو روش بطری و لوله معدی خورانده شد. قبل از شروع تغذیه و ۴، ۸، ۱۲، ۱۶، ۲۰، ۲۴، ۲۸ و ۳۲ ساعت پس از آن نمونه خون از سیاهرگ گردن گرفته شد. غلظت lgG در هر دو روش بیش از حداقل (۱۰mg/ml) بود که متناسب با میزان پایین تلفات بود. آنها نتیجه گرفتند که مصرف آغوز با لوله معدی روش مفید برای تامین ایمونوگلوبولین ها در گوساله های خیلی ضعیف یا آنهایی است که نسبت به مصرف با بطری پس از تولد مقاومت نشان می دهند. غلظت lgG سرم پس از مصرف آغوز با روش لوله معدی به اندازه روش استفاده از بطری بود.

در مطالعه ای دیگر که در ایالت واشنگتن انجام گرفت، استفاده از لوله معدی، بطری، مکیدن از پستان مادر، در سه دامداری به ترتیب باعث ۸/۱۰، ۳/۱۹ و ۴/۶۱ درصد نقصان انتقال ایمنی مادر به گوساله گردید.

گزارشاتی وجود دارد که نشان می دهد استفاده از لوله معدی برای دادن مقادیر زیاد آغوز همراه با کاهش میزان جذب lgG و کاهش غلظت lgG در سرم بوده که در مقایسه با نتایج استفاده از بطری به دست آمده است. در یک بررسی که میزان آغوز و سایر مایعات خورانده شده با استفاده از لوله معدی مورد مطالعه قرار گرفت نتایج فوق تایید نمی گردد. این مطالعه در گوساله های نوزاد و گوساله های تا سن ۳ هفتگی انجام گرفت. با استفاده از روش های رادیولوژی مشخص گردید اگرچه با استفاده از لوله معدی آغوز به پیش معده می رسد ولیکن جریان سریع آن تا شیردان و روده های کوچک باعث ایجاد شرایطی برای جذب مناسب ایمونوگلوبولین ها می شود که سطوح قابل قبول lgG سرم در گوساله طی ۸ تا ۱۲ ساعت بعد حاصل می شود. برای موفق بودن در استفاده از لوله معدی نکات زیر را به خاطر بسپارید:

• فقط از آغوزبا کیفیت و با میزان lgG بالا و با تعداد باکتری کم استفاده کنید.

• لوله معدی را پس از هر بار استفاده تمیز کنید و پس از مدتی آن را تعویض کنید.

• از لوله معدی جداگانه برای گوساله مریض و نوزاد استفاده نمایید.

• به هنگام زدن لوله معدی صبور و با حوصله باشید.

لوله معدی کمکی عالی برای دادن آغوز اجباری به گوساله های نوزاد و ضعیف و یا برای دادن الکترولیت به گوساله های اسهالی است. نسبت به زمان اولین وعده، میزان lgG آغوز و حجم آغوز و کل lgG مصرفی گوساله، نوع روش مورد استفاده اهمیت کمتری دارد. طی یک ساعت پس از تولد حدود ۲ لیتر آغوز با میزان lgG بیش از ۵۰ گرم در لیتر بدهید و در ۸ ساعت بعد ۲ لیتر دیگر بدهید. اگر از لوله معدی استفاده کنید می توانید در یک وعده در طی یک ساعت اول بعد از تولد میزان ۴ لیتر آغوز با lgG بیش از ۵۰ گرم در لیتر بدهید.

روش استفاده از لوله معدی می تواند آسان باشد …..

گوساله های کوچک را در گوشه ای مقید کنید و سر آنها را تحت کنترل قرار دهید. بهتر است در حالت ایستاده لوله را وارد کنید. با این حال اگر گوساله خیلی ضعیف است و نمی تواند بایستد در حالت خوابیده هم می توانید انجام دهید. برای بازکردن دهان به گوشه های دهان فشار وارد کنید یا فاصله بین سوراخ های بینی را از بالا بگیرید و به فک بالا فشار وارد کنید. وقتی دهان باز شد لوله را در امتداد زبان و پشت آن وارد کنید. این کار را به آهستگی انجام دهید. در اکثر موارد وقتی لوله به انتهای پشتی زبان رسید گوساله شروع به جویدن و بلعیدن می کند که این کار به ورود لوله به مری کمک می کند. اگر لوله به درستی وارد مری شده باشد می توانید آن را در ناحیه مری لمس کنید و قسمت گردی آن را به راحتی لمس می کنید.

بهتر است تمام طول لوله معدی را وارد کنید. آنگاه مایعات به قسمت انتهای مری وارد می شود. پس از عبور دادن لوله، سر آزاد آن را به ظرف آغوز وصل کنید تا وارد لوله شود. می توان قسمت فوقانی را بالاتر از سر گوساله نگه داشت یا به جایی آویزان کرد. چندین دقیقه طول می کشد تا مایعات وارد شود. دمای مایعات باید هم دمای بدن باشد تا شوک دمایی به گوساله ضعیف وارد نشود.