وبلاگ دستچین

مبداء کاکتوس علوفه ای که به تازگی و به صورت تحقیقاتی در ایران کشت آن آغاز شده است از کشور تونس می باشد. طبق برنامه ریزیهای انجام شده تا چند سال آینده تا ۴۰۰ هکتار از اراضی کشاورزی و مناطق مستعد کشور به منظور تامین خوراک دام به زیر کشت کاکتوس علوفه ای ومیوه ای خواهد رفت.

برای پرورش این محصول باید خاطرنشان کرد که در صورتی که میزان بارندگی ۲۰۰ تا ۶۰۰ میلیمتر باشد این نوع کاکتوسهای بدون خار ۲۰ تا ۴۰۰ تن در هکتار علوفه تر تولید می کنند. کاکتوس علوفه ای دارای ۸۰% آب و ۱.۵ تا ۲% پروتئین و حدود ۱.۵% چربی و ۸.۶% فیبر است.

کاشت کاکتوس های علوفه ای با مقاومت ویژه ای که به وضعیت نامساعد محیطی از جمله درجه حرارت های بالا و خشکیهای طولانی مدت و خاکهای فقیر دارند در برخی از استانهای کشور قابل گسترش است. زمان کاشت آن در فصل پاییز و یک ماه قبل از شروع اولین بارندگی و نحوه کاشت به صورت دستی است.

این گیاه تحمل یخ زدگی طولانی مدت و آب ایستادگی و شوری آب و خاک را نداشته، اما در برابر خشکسالی و کم آبی بسیار مقاوم است و می تواند با میانگین بارش سالانه ۱۰۰ میلی لیتر رشد کند و جایگزین مناسبی برای ذرت علوفه ای و دیگر محصولاتی است که به آب زیادی نیاز دارند. خاک مناسب برای کاشت کاکتوس علوفه‌ای باید حداکثر ۱۵- ۲۰ درصد خاک رس داشته و دارای زهکشی مناسب، عمیق و سبک باشد. بهترین ph برای کاکتوس علوفه‌ای حدود ۲.۸ تا ۵.۸ است. کاکتوس علوفه‌ای به شوری خاک حساس است و شوری خاک بیش از یک دسی زیمنس بر متر و درجه حرارت زیر صفر برای کاشت این گونه دو عامل محدودکننده محسوب می‌شوند.

این کاکتوس تولید میوه نیز می کند، میوه کاکتوس در جامعه انسانی قابل استفاده است. این گیاه در اوایل بهار به گل می نشیند و میوه های شیرین متمایل به ملس، با گوشت و آب زیاد تولید می کند که دارای خواص درمانی متعددی می باشد که مهمترین آن مربوط به بیماری های گوارشی معده است. این گیاه دارای خواص دارویی است و عسل حاصل از این گیاه از مرغوب‌ترین عسل‌ها بوده که این امر خود می‌تواند امکان فعالیت پرورش زنبور را در کنار کشت این علوفه به وجود آورد و منبع درآمدی مضاعفی برای کشاورزان باشد.

کاکتوس علوفه ای، گیاهی است چند ساله و گوشتی که در آب و هوای گرم و خشک با استفاده ازحداقل رطوبت خاک رشد و نمو می یابد و تاج رویشی قابل ملاحظه ای را تولید می کند. این گیاه بسیار مقاوم و کم توقع بوده و می تواند تحولی در مراتع تخریب شده منطقه بوجود آورده و در پایین ترین کلاسهای خاک مرتعی رشد می کند. از هر هکتار مرتع آن در سال، به طور متوسط بیش از ۱۰۰ تن برگ گوشتی بدست می آید که پس ازخرد کردن به تعلیف دام سبک و تعلیف دام سنگین می رسد.

این گیاه دارای ذخیره انرژی بالایی به صورت بافت نشاسته ای بوده و واجد تعداد کثیری از املاح معدنی است که بصورت تلفیقی با سایر گونه های مرتعی، خصوصا خانواده کراسها، بخش اعظم نیاز غذایی دام را تامین می کند.

نحوه تکثیر: روش تکثیر کاکتوس علوفه‌ای بسیار ساده است، تکثیر این گونه با استفاده از قطعات بوته کاکتوس امکان‌پذیر است. قطعات مورد نیاز برای تکثیر، از بوته‌های سر حال و سالم تهیه می‌شود. اندازه قطعات تهیه شده از بوته‌ها باید متوسط تا بزرگ باشد. این قطعات را در انتهای فصل رشد و با اعمال یک تنش ملایم خشکی برداشت می‌کنند.

برداشت کاکتوس علوفه‌ای: زمان کاشت کاکتوس علوفه‌ای در فصل پاییز و یک ماه قبل از شروع اولین بارندگی و نحوه کاشت به صورت دستی است. کاکتوس علوفه ای را در انتهای فصل رشد برداشت کرده و به وسیله‌ی داس از بوته‌ها جدا می‌کنند. میزان برداشت کاکتوس علوفه‌ای بستگی به سن گیاه، تراکم گیاه و میزان بارندگی منطقه دارد. بطور متوسط در سال اول ۲-۴ برگ از هر بوته برداشت می‌شود و به مرور تعداد آن افزایش می‌یابد. کاکتوس‌های برداشت شده در محیط خشک و سایه نگهداری و سطح آنها را با کاه و کلش به قطر ۵-۱۰ سانتی متر پوشش می‌دهند و به منظور جلوگیری از پوسیدگی هر ۴-۶ هفته زیر و رو می‌گردند. در شرایط مناسب کاکتوس‌های علوفه‌ای را می‌توان به مدت ۶ ماه نگهداری کرد.

نحوه مصرف در جیره دام: کاکتوس علوفه‌ای نباید در معرض چرای مستقیم دام باشد زیرا بزاق دام به عنوان عامل بازدارنده مانع رشد مجدد گیاه از قسمت قطع شده می‌گردد. برای استفاده از آن در جیره، قطعات کاکتوس قطع شده را خرد نموده و آنها را به صورت قطعات کوچک به صورت دستی به دام داده می‌شود. این گیاه خوش‌خوراک بوده و شتر، بز، گوسفند و گاو تمایل فراوانی برای تغذیه از این گیاه نشان می‌دهند. تغذیه دام از این گیاه به ویژه در مناطق خشک دام را تا حد زیادی از نوشیدن آب بی نیاز می‌کند.