از گوسفند افشار، نژاد خالص گوسفند ایرانی بیشتر بدانیم
گوسفند افشاری بهترین نژاد گوسفند ایرانی است که نژادی است گوشتی با رنگ بدن قهوه ای روشن تا تیره و بندرت سفید مشاهده می شود. میانگین وزن آن در قوچ بالغ ۶۵/۸۸ کیلوگرم و در میش بالغ ۵۲/۷۰ کیلوگرم می باشد.
پراکنش: گوسفند افشاری در وسعتی قریب به ۲۰۰۰۰ کیلومتر مربع در بین استان زنجان و قسمتی از استانهای آذربایجان‌غربی و آذربایجان شرقی و کردستان پراکنده است.
جمعیت: بالغ بر یک میلیون رأس می‌باشد.
رنگ: رنگ غالب در گوسفندان بالغ قهوه‌ای متمایل به قرمز یکدست، بدون لکه با دامنه تغییرات از قهوه‌ای روشن تا قهوه‌ای تیره متمایل به سیاه و به ندرت به رنگ سفید مشاهده می شود. رنگ بدن بره‌ها در بدو تولد قهوه‌ای متمایل به سیاه بوده و به تدریج با افزایش سن رنگ بدن روشن‌تر می‌گردد.
خصوصیات ظاهری: گوشها معمولا به صورت افتاده و بزرگ بوده، لیکن گوسفند افشاری نیم گوش و بدون گوش نیز دیده می‌شود. قوچ و میش هر دو فاقد شاخ می‌باشند. روی بینی در قوچها اکثرأ انحنا وجود دارد و در میشها صاف یا دارای انحنای کمی است. گردن در میش ها دراز بوده و در قوچها قوی و ضخیم می‌باشد. دنبه در گوسفند افشاری دو لپی بوده و به صورت سفره‌ای و پهن می‌باشد. گوسفند افشاری جزو گوسفندان سنگین دنبه کشور محسوب می‌گردد. دنبه در این حیوان معمولا دارای شیب خاصی است که از ناحیه کمر حیوان شروع می‌شود و حالت افتادگی را به دنبه می‌دهد.
دنبالچه دارای پشم، بدون ذخیره چربی بوده و برجستگی دنبالچه از نمای جانبی چندان قابل مشاهده نیست. دنبالچه ممکن است گاهی درازتر از دنبه باشد. گوسفند افشاری جزو گوسفندان بلند قد محسوب می‌گردد و بیومتریهای انجام شده نشان می‌دهد که ارتفاع کمر دراین حیوان قدری بلندتر از ارتفاع جدوگاه می‌باشد و دست و پا از ظرافت خاصی برخوردار است که حیوان را قادر به راه پیمایی در کوهستان و مناطق سنگلاخی می‌نماید. سطح پشت، گردن، دنبه و دنبالچه در این حیوان غالبأ پوشیده از پشم بوده، لیکن زیر گردن، زیر شکم، دست و پاو صورت فاقد پشم است و از موهای زبری که رنگ آنها تیره‌تر از رنگ پشم حیوان است پوشیده شده است. از نظر کمیت و کیفیت پشم در مقایسه با سایر گوسفندان بومی استان، متفاوت و از نظر ظرافت الیاف با گوسفندان مغانی، قزل و بختیاری مشابه بوده و دارای پشم ضخیمی می‌باشد که در صنعت قالی بافی استان زنجان از آن استفاده می‌کنند.
خصوصیات تولیدی:
- میانگین وزن تولد بره نر ۴.۳۵ کیلوگرم
- میانگین وزن تولد بره ماده ۴ کیلوگرم
- میانگین وزن پایان شیرخوارگی بره نر ۲۹.۵ کیلوگرم
- میانگین وزن پایان شیرخوارگی بره ماده ۲۶.۵ کیلوگرم
- میانگین وزن شش ماهگی بره نر ۴۱.۲۴ کیلوگرم
- میانگین وزن شش ماهگی بره ماده ۳۸.۷ کیلوگرم
- میانگین وزن در قوچ بالغ ۶۵/۸۸ کیلوگرم و در میش بالغ ۵۲/۷۰ کیلوگرم می باشد.
- میانگین وزن پشم سالانه تولیدی در بره نر ۶۴۱ گرم
- میانگین وزن پشم بره سالانه تولیدی در ماده ۴۷۸ گرم
خصوصیات ژنتیکی:
- چند قلو زایی
- سرعت رشد بالای این نژاد بطوریکه جزء اولین گروه گوسفندان گوشتی کشور و هم ردیف گوسفند بختیاری، گوسفند ماکویی و گوسفند مغانی قرار گرفته است.
- تولید شیر خوب و پرچرب این گوسفند که باعث‌شده است جزء گوسفندان دو منظوره گوشتی شیری قرار بگیرد.
- سازگاری و عادت پذیری آن با شرایط آب و هوایی مناطق سردسیر.
- قدرت راه پیمایی و کوه پیمایی خوب این نژاد بطوریکه قادر است فاصله ۱۰۰ کیلو متری بین ییلاق و قشلاق رابه راحتی طی نماید.
- بالا بودن نسبی دو قلو زایی این نژاد نسبت به سایر نژادهای گوسفند استان زنجان و کشور.
- مقاومت گوسفند افشاری در مقابل امراض انگلی داخلی و خارجی.
- بالا بودن ضریب تبدیل و داشتن بازده اقتصادی مطلوب.
برای ترویج و آشنایی بیشتر با گوسفند نژاد افشار، جشنواره انتخاب قوچ افشاری هر سال به صورت استانی در زنجان برگزار می شود که امید می رود که این جشنواره بزودی به صورت ملی برای انتخاب گله دار برجسته و نمونه های برگزیده، برگزار شود.
