فراهم کردن آسایش بیشتر برای گاوها برابر است با تولید شیر بیشتر
پژوهشی ها نشان داده اند که گاوهای شیری پرتولید “بودجه زمانی” دارند که باید به دقت مشاهده و مدیریت شوند. اختلال در بودجه های زمانی طبیعی، الگوهای رفتاری و عملیات خوراک دهی و استراحت، اثر معناداری بر تولید شیر و نیز تولید مثل خواهند داشت. طی یک دوره ۲۴ ساعته، گاوهای شما باید در حالت ایده آل زمانی برابر با:
– ۰.۵ ساعت به خوردن
– ۱۲ تا ۱۴ ساعت به دراز کشیدن، استراحت و نشخوار
– ۲ تا ۳ ساعت به ایستادن، راه رفتن، نظافت، خاراندن یا جست و خیز کردن اطراف میله های حصار
– ۳۰ دقیقه به نوشیدن آب
– ۲.۵ تا ۳.۵ ساعت به دوشیده شدن اختصاصی دهند.
بخش قابل توجهی از آسایش گاو مربوط به مدیریت محیط اوست. آیا او امکان راحتی برای استراحت دارد؟ آیا جایگاه پر تراکم، رسیدن او به جایگاه غذا یا آخورها را دشوار می سازد؟ آیا رقابت زیادی در آخور وجود دارد؟ به عبارت دیگر، بخشی عمده آنچه تولید شیر گاو را تحت تاثیر قرار می دهد به طور مستقیم نتیجه طراحی تاسیسات، تراکم دام، اندازه آخور و برنامه های تغذیه ای می باشد. تراکم زیاد، تولید شیر را تحت تأثیر قرار خواهد داد.
مطالعه ای که در سال ۲۰۰۸ انجام شد نشان داد چنان تراکم فری استال ۱۰ درصد افزایش یابد و گاوها فضای کمتری برای دراز کشیدن و استراحت داشته باشند، تولید شیر روزانه احتمالا بیش از ۴.۵ کیلوگرم به ازای هر گاو افت می نماید. اما زمانی که یک فری استال برای هر گاو وجود داشته باشد، تولید روزانه شیر در محدوده ۲۹ تا ۳۲ کیلوگرم باقی می ماند. تراکم زیاد گاوها در فری استال، میزان شیر را کاهش می دهد. هنگامی که فری استال ها تراکم کمی داشته باشند، تولید شیر افزایش می یابد. با افزایش تراکم، میانگین تولید شیر به ۲۵ کیلوگرم یا کمتر افت کرد.
مطالعه ای مشخص کرد که حدود ۳۲ درصد از تغییرات تولید شیر در گله های شیری، نتیجه مستقیم تراکم بالا در فری استال ها بود. گاوهای شیری نیازمند استراحت و آرامش برای بیش از نیمی از روز هستند. هر چیزی مانع استراحت آنها شود به واسطه کاهش نشخوار، از تولید شیر آنها خواهد کاست. برای گاو استراحت بر خوردن ارجحیت دارد، بنابراین هنگامی که یک گاو به حد کافی خسته می شود دراز کشیدن را به خوردن ترجیح می دهد. گاوهایی که کمتر از ۱۰ ساعت در روز استراحت می کنند کاهش را در تولید شیر نشان می دهند. مطالعات متعددی که رابطه بین زمان استراحت و تولید شیر را بررسی نموده اند افزایش تولید روزانه از ۹۰۰ گرم تا ۱.۶ کیلوگرم به ازای هر یک ساعت استراحت اضافه گاو را گزارش نموده اند.
مطالب زیادی در مورد طرح، ابعاد و بستر فری استال نوشته شده است. گاوها سطح نرمتر را برای دراز کشیدن ترجیح می دهند. به خصوصی با بزرگ تر شدن گاوهای هلشتاین، اندازه فری استال ها باید افزایش یابد تا آنها را در خود جای دهد. فضای خیزش کافی، بی نهایت مهم است. گاوی که به دلیل فقدان فضا برای خیزش سر، ناچار است به پاهایش فشار بیاورد در معرض خطر آسیب دیدگی است و امکان دارد به طور کلی از استفاده از استال ها اجتناب ورزد. عرض جانبی استال ها نیز برای استراحت گاو اهمیت دارد: لازم است گاو در هنگام دراز کشیدن طبیعی فضای کافی برای چرخاندن سرش به اطراف را داشته باشد. هرچند گاوها در روز به مراتب زمان کمتری را در مقایسه با استراحت به خوردن اختصاصی می دهند، اما باید در سراسر روز به آخور دسترسی داشته باشند.
همانطور که گفتیم اگر تراکم مانع خوردن گاوها شود، تولید شیر کاهش می یابد. هنگامی که برنامه تغذیه یک گاو مختل می شود آزمایش های چربی نیز ممکن است تحت تأثیر قرار بگیرند. یک مطالعه نشان داد که گاوها در جایگاه های پر تراکم ۲۵ درصد سریع تر می خوردند و یک ساعت در روز کمتر نشخوار می کنند که نشان می دهد میکروب های شکمبه و شرایط تخمیری شکمبه به واسطه تغذیه یکباره از جیره های غنی از کنسانتره فرصت تطبیقی را پیدا نکرده بودند.
گاوها موجودات بسیار اجتماعی هستند. اگر چه با هم رقابت می کنند ولی باز هم دوست دارند که با یکدیگر غذا بخورند. آنها ترجیح می دهند که صبح ها و اوایل غروب غذا بخورند. گاوهائی که وارد گروه جدید می شوند دچار اختلال در الگوهای رفتاری می شوند که تقریباً همیشه تولید شیر را برای مدتی تحت تاثیر قرار می دهد. مطالعات متعددی نشان داده اند که جداسازی تلیسه های شکم اول از گاوهای مسن تر آنها را قادر می سازد که بسیار سریع تر به اندازه بلوغ برسند و نیز تولید شیردهی اول آنها را بهبود می بخشد.
حرارت و رطوبت بالای محیط گاو اثرات عمیقی بر مصرف خوراک و تولید شیر خواهد داشت. پژوهش ها نشان می دهند وقتی دمای محیط از ۲۵ به ۴۰ درجه سانتی گراد افزایش می یابد، تغذیه به تدریج تا ۴۶ درصد کاهش یافته، زمان نشخوار تا ۲۲ درصد افت می کند و ایستادن تا ۳۱ درصد افزایش می یابد. به عبارتی دیگر، گاوها کمتر می خورند و کمتر استراحت می کنند، الگوهای رفتاری آنها مختل شده و سطح آسایش آنها کاهش می یابد. تنش گرمایی می تواند زود آغاز شود خنک کردن تبخیری با استفاده از فن ها و آب تنها راه مؤثر برای بهبود محیط بیش از حد گرم می باشد. اگر گاوهای خشک طی دوره های گرم خنک شوند بعد از آغاز شیردهی بهتر عمل خواهند کرد.
منطقه خنثی حرارتی برای گاوها بین ۴.۴ درجه سانتی گراد و ۲۱ درجه سانتی گراد می باشد و بسته به سطح رطوبت، تنش حرارتی می تواند در جایگاه های با تهویه ضعیف در کمتر از ۲۱ درجه سانتی گراد رخ دهد. کیفیت هوای جایگاه ها نیز از هر نظر می تواند اثر بزرگی بر آسایش گاو داشته باشد. مشاهدات عینی نشان می دهند که کیفیت هوا می تواند به مقدار قابل ملاحظه ای خارج و داخل جایگاه متفاوت باشد و گاوها به سرعت خواهند آموخت که کدام قسمت از جایگاه برای آنها راحت تراست. بهترین کاربرد از الگوهای جریان طبیعی هوا و تهویه همواره باید در حین طراحی و احداث امکانات جایگاه شیردوشی در نظرگرفته شود. بهبود و حفظ آسایش گاو حاصل اثر متقابل عوامل بسیاری است. تفاوت در تولید شیر در اکثر مطالعات مرتبط با تفاوت در تراکم، زمان استراحت، رقابت آخور و مدیریت جایگاه است. ارتقاء تجهیزات به منظور بهبود بهینه سازی جنبه های مختلف آسایش گاو ممکن است به نظر، هزینه بزرگی بیاید، اما صاحبان صنعت دامپروری باید به هزینه هایی که آسایش ضعیف گاو در بلند مدت برای آنها به بار می آورد نیز توجه داشته باشند.