وبلاگ دستچین

استفاده از جیره های حاوی بیش از ۵۰ درصد (ماده خشک) علوفه هنوز یکی از عناوین داغ روز است. براساس مطالب مربوط به میزگرد هوردز دیری من این موضوع مورد تائید قرار گرفته است که استفاده از علوفه های با کیفیت بالا و تغذیه میزان بالاتر علوفه می تواند به همراه کاهش خرید منابع پروتئینی و غلات، سودآوری بیشتری داشته باشد. طبق برآورد یکی از این گاوداران، حاشیه سود مصرف علوفه ی با کیفیت در جیره های حاوی علوفه بالا نسبت به هزینه جیره، به میزان ۲ دو واحد پولی به ازای هر راس گاو شیرده افزایش می یابد.

با این حال، تغذیه مقدار زیاد علوفه همیشه درست نیست. زیرا این سوال وجود دارد که اگر علوفه به مقدار کافی وجود نداشته باشد و میزان زمین زراعی موجود نتواند تغذیه یک جیره حاوی علوفه زیاد را پوشش دهد چه باید کرد؟ اگر صادرات علوفه، قیمت آن را در منطقه افزایش دهد چطور؟ اگر بهترین گزینه، مصرف زیاد علوفه نباشد، چطور؟ در صورتی که قابلیت هضم علوفه آنقدر ضعیف باشد که گاو نتواند عملکرد بالایی نشان دهد، چطور؟

در شرایط مذکور، برنامه تغذیه ای شما از حالت مرسوم یعنی مصرف علوفه بالا تغییر خواهد کرد و باید به چیزهای دیگری مانند سایر منابع خوراکی در دسترس فکر کرد. هیچ قاعده مشخصی وجود ندارد که به عنوان متخصص تغذیه از آن پیروی کنیم زیرا باعث می شود که میزان علوفه در TMR به ۴۰ درصد یا کمتر برسد. وقتی که گاوها نیاز به الیاف موثر، پروتئین و کربوهیدرات های سریع الهضم دارند (مانند قند و نشاسته)، نیاز به علوفه اضافی نخواهند داشت. استفاده از شاخص های سنتی مانند سطح نشاسته یا حداقل مصرف الیاف علوفه ای را می توان ادامه داد. در این مقاله، چندین روش که منجر به تهیه جیره های غیر مرسوم می شود و بعضی از تجارب و ملاحظات مناسب در زمان عدم امکان استفاده از جیره های دارای علوفه زیاد، ارائه خواهد شد.

راه های ممکن محدود هستند

وقتی که در یک منطقه، چندین عامل با هم موجب افزایش هزینه علوفه یا محدودیت موجودی انبار علوفه می شود، راه حل ها محدود هستند. در چند سال گذشته قیمت زمین و هزینه اجاره افزایش یافته، به طوری که قیمت تمام شده دانه ذرت را به میزان قابل توجهی بالا برده است. در بعضی موارد قیمت ها به سطح غیر واقعی خود رسیده اند. در بعضی از موارد یا مناطق دیگر، نه تنها زمین گران شده، بلکه به خاطر اختصاص زمین ها به کاشت درختان میوه یا تحت فشار بودن منطقه، زمین ها قابل دسترس نیستند. دراین مناطق ما با محرومیت منابع علوفه ای مواجه هستیم.

در سال گذشته، در بسیاری از مناطق، زمین مورد نیاز قابل تهیه بود. اما شرایط اقلیمی با تامین نیازها تطابق نداشت. همچنین خشکسالی سبب کاهش تولید علوفه شد.

به دنبال وقوع خشکسالی های گسترده سالیان اخیر ، تولید کنندگان شیر با قیمت های بالاتری از علوفه مواجه خواهند شد. در این شرایط قیمت پوسته دانه های روغنی، پسماندهای کشاورزی، ضایعات دانه گندم و سایر جایگزین های علوفه می تواند کمتر از قیمت علوفه خشک باشد. موقعیت دیگری وجود دارد که می تواند سبب اجبار در مصرف علوفه کمتر شود، نه از نقطه نظر کمبود علوفه، بلکه از نظر قابلیت هضم علوفه مصرفی. بعضی مناطق می توانند شرایط بسیار خوبی برای تولید بالای علوفه داشته باشند اما با قابلیت هضم پایین تر. در این صورت، رشد گیاه خیلی سریع است، میزان تولید علوفه و دانه خیلی بالاست ولی قابلیت هضم علوفه در طول دوره چوبی شدن ساقه یا افزایش سختی دانه، دچار آسیب می شود.

بر اساس تجربه نگارنده و تجربه بسیاری از متخصصین تغذیه، ما نمی توانیم فقط یک جیره معمول و مشخصی را استفاده کنیم، زیرا در این صورت با تغییر شرایط، ما فقط شکمبه گاو را با الیاف علوفه های غیر قابل هضم پر کرده ایم.

ملاحظات مربوط به جیره های TMR حاوی علوفه کم

با توجه به شرایط اشاره شده در بالا، جنبه های فعالیت اقتصادی تولید شیر به ما تکلیف می کند که ما بایستی درآمد گاوداری را نسبت به هزینه ها به حداکثر ممکن برسانیم. به این معنی که ما بایستی مقدار مصرف علوفه خشک را در برخی از مواقع در جیره به حداقل برسانیم و موجودی علوفه خود را بهینه نموده و گاوهای خود را نیز سالم نگهداریم. در این موقعیت بایستی شرایط گاوداری خود را در نظر بگیرید. در این ارتباط نیز همانند هر موضوع تغذیه ای، با متخصص تغذیه و گروه خود مشورت کنید. زیرا وقتی بیرون از شرایط معمول فکر می کنید، شرایط هیچ دو گاوداری یکسان نیست و ممکن است شرایط مناسب محل های دیگر با شرایط گاوداری شما تناسب نداشته باشد.

• برای تهیه جیره های حاوی علوفه کم، میزان نشاسته جیره را کاهش دهید تا از بروز اسیدوز جلوگیری گردد. وقتی که نشاسته هضم می شود، تولید اسیدلاکتیک می کند که یک عامل بالقوه برای کاهش pH شکمبه می شود. سطح نشاسته جیره را می توان به ۲۰ درصد یا مقدار کمتر از آن کاهش داد در عین حالی که عملکرد گاو حفظ شود.
• به همراه این اقدام، مقدار علوفه را می توان کاهش داد. در صورتی که الیاف موثر جیره و نشخوار گاو حفظ شود، می توان با مصرف ۱۶ درصدی الیاف علوفه ای (حتی به مقدار کمتر تا حدود ۳۰ درصد علوفه) و یا مصرف میزان کمتر الیاف علوفه ای، گاو و شکمبه آن را در سلامت نگه داشت. می توانید برای حفظ نشخوار گاو و حفظ عملکرد شکمبه از منبع کاه یا علوفه خشک استفاده کنید.
• می توان میزان الیاف جیره را افزایش داد. با مصرف علوفه کمتر و فرآورده های فرعی حاوی الیاف زیاد، می توان میزان الیاف جیره (NDF) را به سطح ۳۸ درصد یا بیشتر از آن رساند و عملکرد تولیدی گاو را حفظ کرد.
• NRC (2001) مشخص کرده و توصیه می کند که وقتی که الیاف علوفه ای کاهش می یابند، میزان NRC کل جیره باید افزایش یابد تا سلامت شکمبه حفظ شود. بهبود قابلیت هضم الیاف محلول می تواند به حفظ انرژی بالای جیره کمک کند.
• اضافه کردن قند یا الیاف غیر ساختمانی (NRC) را در نظر داشته باشید تا میزان کربوهیدرات های سریع الهضم را حفظ کنید. قندها متفاوت تر از نشاسته ها هضم می شوند و منابع انرژی داری غیر از اسیدلاتیک تولید می کنند. قندها می توانند کمک کنند تا سطح pH سالم در شکمبه حفظ شود، در حالی که انرژی متراکم تری را نیز فراهم می کنند. اضافه کردن قند تا سطح ۱۰ درصد یا میزان بیشتر به جیره می تواند منطقی باشد.
• در صورتی که ما این تغییرات را به حساب نیاوریم، اثرات (غیر مستقیم) آنها را روی عملکرد گاو مشاهده خواهیم کرد. ما اغلب ارزش غذایی علوفه خشک یا سایر علوفه هایی را که به میزان ۵/۰ تا ۱ کیلوگرم مورد تغذیه قرار داده را اندازه گیری می کنیم اما از منابع و اجزای غیر علوفه ای جیره غافل می شویم. در مقایسه با آنچه که ما می دانیم، ارزش غذایی بیشتری (پروتئین) ممکن است در فرآورده های فرعی وجود داشته باشد. گاوداری هایی که با خشکسالی و قیمت های روزافزون مواجه هستند، شروع به مصرف خوراک های انباری خود کرده و راه چاره آنها کاهش سطح علوفه جیره ها برای طولانی تر کردن تغذیه گاوهاست. با متخصص تغذیه خود کار کنید تا به یک راه حل مطلوب برسید.